درمان خونریزی شدید قاعدگی با 5 گیاه دارویی

درمان خونریزی شدید قاعدگی

اگر هر ماه، روزهای قاعدگی برایت تبدیل به کابوس خونریزی‌های شدید، ضعف، بی‌حالی و نگرانی شده‌اند، بدان که تنها نیستی. بسیاری از خانم‌ها این وضعیت را تجربه می‌کنند؛ وضعیتی که نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل پنهان در بدن باشد. آنچه اهمیت دارد، توجه به علت خونریزی شدید و سپس انتخاب یک راهکار مناسب برای درمان خونریزی شدید قاعدگی است؛ راهکاری که نه فقط علائم را کاهش دهد، بلکه آرامش و تعادل را به زندگی‌ات بازگرداند. در این مقاله، قرار است مثل یک دوست آگاه، همراهت باشیم تا دلایل پنهان این خونریزی‌ها را بشناسیم و با روش‌های علمی و طبیعی، راهی برای بهبود آن پیدا کنیم.

علت خونریزی شدید قاعدگی چیست؟

قبل از اینکه به دنبال درمان برویم، باید دلیل را پیدا کنیم؛ چون هر مشکلی وقتی درست درمان می‌شود که ریشه‌اش شناسایی شده باشد. علت خونریزی شدید قاعدگی در خانم‌ها می‌تواند بسیار متنوع باشد و از یک اختلال ساده هورمونی گرفته تا بیماری‌های جدی‌تر را شامل شود.

در ادامه، نگاهی می‌اندازیم به مهم‌ترین علت‌هایی که ممکن است باعث شوند پریودتان شدید، طولانی و دردسرساز شود:

🔸 اختلالات هورمونی: گاهی تعادل بین استروژن و پروژسترون در بدن برهم می‌خورد و همین نوسانات می‌تواند باعث ضخیم‌شدن دیواره رحم و در نهایت خونریزی بیشتر از حد طبیعی شود.

🔸 فیبروم‌های رحمی: توده‌های غیرسرطانی که داخل یا اطراف رحم رشد می‌کنند و می‌توانند یکی از دلایل اصلی خونریزی‌های شدید و طولانی‌مدت باشند.

🔸 آندومتریوز یا آدنومیوز: در این شرایط، بافت داخلی رحم (یا بافتی مشابه آن) در جایی خارج از رحم یا داخل دیواره‌های رحم رشد می‌کند که نتیجه‌اش می‌تواند خونریزی شدید و دردناک باشد.

🔸 اختلالات انعقادی: برخی خانم‌ها به صورت ژنتیکی یا اکتسابی دچار مشکلات در لخته‌ شدن خون هستند و همین موضوع باعث می‌شود در دوران قاعدگی، خونریزی‌شان طولانی‌تر و بیشتر شود.

🔸 عوارض مصرف داروها: به‌ویژه داروهای رقیق‌کننده خون، هورمونی یا ضد‌التهاب غیراستروئیدی می‌توانند بر شدت خونریزی تأثیر بگذارند.

🔸 تغییرات دوران پیش‌یائسگی: در سال‌های نزدیک به یائسگی، معمولاً نظم هورمون‌ها بهم می‌ریزد و این می‌تواند باعث پریودهای سنگین‌تر و بی‌قاعده شود.

اگر هر ماه از خودت می‌پرسی “چرا این‌قدر خونریزی دارم؟”، وقت آن رسیده که علت آن را جدی بگیری و با آگاهی سراغ درمان بروی. در ادامه، سراغ روش‌های مؤثر و عملی برای درمان خونریزی شدید قاعدگی می‌رویم.

درمان خونریزی شدید قاعدگی با تکیه بر طب سنتی ایران

خونریزی شدید قاعدگی یا منوراژی، مشکلی نگران‌کننده برای بسیاری از بانوان است؛ مشکلی که نه‌تنها انرژی جسمی را تحلیل می‌برد، بلکه زمینه‌ساز کم‌خونی، خستگی مفرط، دردهای لگنی و اختلال در فعالیت‌های روزمره می‌شود. در حالی‌که درمان‌های دارویی و هورمونی برای این عارضه در دسترس هستند، طب سنتی ایران نیز نسخه‌هایی بسیار مؤثر و ایمن برای بهبود این وضعیت ارائه داده است.

در ادامه، به بررسی گیاهان دارویی تأثیرگذار در کاهش خونریزی شدید قاعدگی، روش‌های خانگی قابل استفاده و همچنین درمان‌های دارویی مکمل می‌پردازیم.

گیاهان دارویی مؤثر برای کاهش خونریزی قاعدگی

1. شاه بلوط هندی (Aesculus hippocastanum)
   یکی از شناخته‌شده‌ترین گیاهان در تقویت دیواره رگ‌ها و کاهش خونریزی، به‌ویژه در مواردی که زمینه ضعف عروقی یا واریس رحمی وجود دارد. عصاره دانه شاه‌بلوط هندی در فرآورده‌های دارویی به شکل قطره یا کپسول موجود است و مصرف آن تنها باید تحت نظر پزشک یا متخصص طب سنتی باشد.

2. بومادران (Achillea millefolium)
   گیاهی با طبع گرم و خشک و خاصیت قوی قابض. در منابعی مانند مخزن‌الادویه و تحفه‌الحکیم از بومادران به‌عنوان دارویی مؤثر برای بند آوردن خونریزی‌های رحمی یاد شده است. جوشانده یا دمنوش بومادران، به‌خصوص در روزهای ابتدایی قاعدگی، می‌تواند مفید باشد.

   

   درمان خونریزی شدید قاعدگی

3. پوست درخت بلوط
   یکی از قابض‌ترین مواد در طب سنتی. از جوشانده پوست درخت بلوط برای نشستن در لگن (نشویه) و شست‌وشوی واژینال در خونریزی‌های شدید استفاده می‌شود.

4. سماق و رب انار ترش
   هر دو دارای خاصیت قابض و سرد هستند و می‌توانند در کاهش خونریزی‌های شدید مؤثر باشند. استفاده از چای سماق یا اضافه کردن رب انار ترش به وعده‌های غذایی به صورت روزانه پیشنهاد می‌شود.

5. دارچین
   دارچین علاوه بر خواص ضد التهابی، دارای خاصیت قابض نیز هست و در منابع طب ایرانی برای کنترل خونریزی‌های داخلی به آن اشاره شده است. مصرف منظم دارچین در دوز متعادل می‌تواند به تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی کمک کند، به‌خصوص در افرادی که قاعدگی آن‌ها بی‌نظم و با دفع زیاد همراه است.

گیاهان ممنوعه در خونریزی شدید قاعدگی

• رازیانه: با وجود خواص زیاد، خاصیت استروژن‌مانند آن می‌تواند خونریزی را تشدید کند.

• آویشن: با طبع گرم و تحریک‌کننده رحم، مناسب برای کاهش درد است، اما ممکن است در برخی افراد باعث افزایش خونریزی شود.

• زنجبیل: مصرف زیاد آن در دوره خونریزی ممکن است باعث تشدید علائم شود.

درمان‌های دارویی رایج و مکمل

در کنار استفاده از گیاهان دارویی، بسته به شدت و علت خونریزی، ممکن است نیاز به درمان‌های دارویی نیز باشد. برخی از داروهای رایج عبارتند از:

• ترانکسامیک اسید (Tranexamic Acid): کاهش‌دهنده مستقیم خونریزی

• مفنامیک اسید: ضدالتهاب غیراستروئیدی که می‌تواند خونریزی و درد را کاهش دهد

• قرص‌های هورمونی یا دستگاه‌های داخل رحمی (IUD) هورمونی: برای خونریزی‌های مزمن یا ناشی از اختلالات هورمونی

• در مواردی مانند فیبروم، آندومتریوز یا پولیپ، مداخلات تخصصی و گاهی جراحی لازم است.

درمان خونریزی شدید قاعدگی با 5 گیاه دارویی

نسخه‌های ترکیبی طب سنتی برای کاهش خونریزی شدید قاعدگی

۱. حب قابض رحم (نسخه درمانی از تحفه‌الحکما)

ترکیبات:

• بومادران خشک‌شده (۵ گرم)

• گل درخت انار خشک (۵ گرم)

• پوست خشک درخت بلوط (۵ گرم)

• تخم گشنیز (۵ گرم)

• سماق ساییده (۵ گرم)

• صمغ عربی (۲ گرم)

• عسل به‌اندازه کافی برای قرص‌سازی

روش تهیه و مصرف:
مواد خشک را نرم کوبیده، با عسل مخلوط کرده و به اندازه نخود قرص درست کنید.
روزی ۲ عدد، صبح و شب با آب انار میل شود.
منبع: تحفه‌الحکما، باب امراض نسوان

۲. شیاف رحمی قابض (از قرابادین کبیر)

ترکیبات:

• کندر (۲ گرم)

• گلنار فارسی (۳ گرم)

• صمغ بلوط (۳ گرم)

• موم زنبور (۲ گرم)

• روغن گل سرخ (۵ گرم)

روش تهیه و مصرف:
مواد را در هاون گرم کوبیده، با موم ذوب‌شده مخلوط کرده و گلوله‌های شیاف مانند درست کنید.
هر شب یک عدد شیاف در واژن قرار داده شود.
منبع: قرابادین کبیر، فصل ادویه قابضه

درمان خونریزی شدید قاعدگی با 5 گیاه دارویی

۳. دمنوش مقوی و بندآور خون (از مخزن‌الادویه)

ترکیبات:

• بومادران (۳ گرم)

• گل درخت انار (۲ گرم)

• برگ گزنه خشک (۲ گرم)

• گل ختمی سفید (۲ گرم)

روش مصرف:
تمامی مواد را در ۳ لیوان آب جوش دم کرده، روزی ۲ بار مصرف شود (صبح ناشتا و عصر).
منبع: مخزن‌الادویه، فصل ادویه قابضه و موقفة الدم

۴. غذا-داروی سنتی: خاگینه بارهنگ (ذخیره خوارزمشاهی)

ترکیب:

• تخم‌مرغ محلی (۱ عدد)

• برگ بارهنگ خشک یا تازه (۲ قاشق غذاخوری)

• کمی نمک و زردچوبه
  در روغن سالم تفت داده و هفته‌ای ۲ بار مصرف شود. این غذا برای تقویت و قبض رحمی مفید است.
  منبع: ذخیره خوارزمشاهی، کتاب الطبیخ النسوان

۵. شربت قابض رحم

ترکیبات:

• رب انار ترش (۲ قاشق غذاخوری)

• عرق مورد (۱ استکان)

• عرق گزنه (۱ استکان)

• کمی گلاب

روش مصرف:
مواد را مخلوط کرده، روزی دو بار در زمان خونریزی میل شود.
توصیه مهم: مصرف این ترکیب در افرادی که یبوست دارند، باید با احتیاط انجام شود.

منبع: تحفه‌الحکما، فصل اشربه مقویه رحم

در طب سنتی، خونریزی شدید معمولاً با گرمی و رقت خون همراه است یا گاهی ضعف عروق رحم باعث آن می‌شود. بنابراین، گیاهان قابض، خنک‌کننده و تقویت‌کننده عروق در درمان آن نقش دارند.

همچنین در برخی منابع، استفاده از حب الآملج، رب انار، شیره انگور و زرده تخم‌مرغ عسلی برای تقویت بدن پس از خونریزی و جلوگیری از کم‌خونی توصیه شده است.

درمان خونریزی شدید قاعدگی با 5 گیاه دارویی

درمان‌های جراحی خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی)

۱. کورتاژ تشخیصی و درمانی (D&C)

در این روش، پوشش داخلی رحم (اندومتر) با ابزار مخصوصی تراشیده می‌شود.
کاربرد:

• هم برای تشخیص علت خونریزی

• هم برای کاهش خونریزی موقت در زنان با منوراژی شدید

۲. آندومتر ابلیشن (Endometrial Ablation)

در این روش، لایه داخلی رحم با استفاده از لیزر، گرما، فریز یا امواج رادیویی از بین می‌رود.
ویژگی‌ها:

• برای زنانی که تمایلی به بارداری ندارند

• روش کم تهاجمی و بدون برش

• می‌تواند خونریزی را به شدت کاهش دهد یا به‌طور کامل متوقف کند.

۳. میومکتومی (Myomectomy)

در صورتی که علت خونریزی، فیبروم رحمی (میوم) باشد، پزشک می‌تواند فیبروم‌ها را با جراحی خارج کند.
ویژگی‌ها:

• حفظ رحم

• مناسب برای زنانی که هنوز قصد بارداری دارند

۴. هیسترکتومی (Hysterectomy)

در این روش، رحم به‌طور کامل برداشته می‌شود.
ویژگی‌ها:

• تنها درمان قطعی و دائمی منوراژی

• مناسب برای موارد بسیار شدید که به هیچ درمانی پاسخ نداده‌اند

• پس از این عمل، فرد دیگر نمی‌تواند باردار شود

۵. آمبولیزاسیون شریان رحمی (Uterine Artery Embolization)

یک روش کم‌تهاجمی برای کوچک کردن فیبروم‌ها با قطع جریان خون‌رسانی به آن‌ها.
کاربرد:

• بیشتر برای زنانی با فیبروم بزرگ

• بدون نیاز به جراحی باز

جمع‌بندی

درمان خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی) به عوامل مختلفی مثل علت زمینه‌ای، شدت خونریزی، سن، تمایل به بارداری و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد.
مسیر درمانی معمولاً از اصلاح سبک زندگی، درمان‌های دارویی و گیاهی آغاز شده و در صورت نیاز به روش‌های جراحی ختم می‌شود.

بنابراین بهتر است فرد با مشورت پزشک متخصص زنان، یک برنامه درمانی گام به گام و شخصی‌سازی‌شده را انتخاب کند.